مختصری در خصوص پرتودهی با اشعه گاما
پرتودهی باعث نابودی حشرات ،کاهش قارج‌ها و باکتری‌هایی که سبب فساد غذا یا بروز بیماری در انسان می‌شود . میگردد. همچنین امکان نگهداری مواد غذایی در شرایط مناسب‌تر و طولانی‌تر فراهم میگردد.
البته استریل وسایل بیمارستانی از دیگر کاربردهای پرتودهی است.
پرتو دهی بر ارزش غذایی مواد اثر نامحسوسی دارد که حتی با پخت و پز نیز قابل مقایسه نیست.
پرتودهی با اشعه گاما به هیچ وجه سبب آلودگی پرتویی غذا نمی‌شود، چون مواد غذایی با مواد گسیل کننده پرتو آلوده نمی‌شود بلکه در میدان پرتو قرار می‌گیرد به علاوه قدرت پرتوها آنقدر ناچیز است که حتی هسته یک اتم نیز متلاشی نمی‌شود.
سازمان بهداشت جهانی WHO و غذا و دارو FAO و سازمان انرژی اتمی, سلامت غذاهایی که به روش استاندارد پرتودهی می‌شوند( کمتر از ۱۰ کیلوگری) را تایید می‌کند ؛ به همین دلیل است که یک سوم ادویه‌های وارد شده به ایالات متحده به این روش ضدعفونی می‌شوند .
پس از پرتودهی میکروارگانیسم‌های مضر در مواد غذایی کاهش می‌یابد ولی همچنان باید شرایط نگهداری و پخت مناسب رعایت شود.
پرتودهی بر بوتولیسم اثر ندارد.
پرتودهی یک روش فیزیکی فراوری مواد غذایی است و بر خلاف خیلی از روش‌های شیمیایی مانند استفاده از نگهدارنده‌ها و ضدعفونی کننده‌ها تاثیر بسیار ناچیزی بر ارزش غذایی مواد دارد و سمی نمی‌باشد.
یکی از مهمترین مزایای پرتودهی عدم ایجاد آلودگی ثانویه به دلیل امکان استفاده از اشعه بعد از بسته بندی، است .
بعضی از مهمترین معایب پرتودهی در صنایع غذای عبارتند از :
نرمی بعضی از میوه‌ها و سبزیجات ، اکسید شدن چربی‌ها ، تغییر طعم بعضی از ویتامین‌ها و مواد غذایی به ویژه لبنیات مخصوصاً در دوزهای بالا، امکان تغییر رنگ گوشت و کم اثر بودن تخریب باکتری‌ها در دوزهای پایین.
دوز پرتودهی تابع میزان تحمل ماده غذایی در مقابل پرتودهی و میزان بار میکروبی می‌باشد. پرتودهی مواد غذایی حتی با دوزهای پایین به دلیل نفوذ به عمق محصول ، آفت‌های زنده شامل حشرات شب‌پره هندی ، لارو و حتی تخم درون محصول را از بین می‌برد .
منابع
سایت های اینترنتی بویژه ؛ iradco.ir و مقاله پرتودهی مواد غذایی و محصولات کشاورزی در fanni.info
گردآوری:
حمید معتبر